Mô hình trồng rau sạch thủy canh hiệu quả tại Hà Tĩnh

Bà Bích Khương vốn ấp ủ xây dựng trang trại trồng rau sạch từ lâu nên ngay sau khi nghỉ hưu, bà mạnh dạn vào tận TP.Đà Lạt (Lâm Đồng) để học hỏi kinh nghiệm trồng rau thủy canh. Dù đã ở cái tuổi "thất thập cổ lai hy" nhưng hàng ngày bà Nguyễn Thị Bích Khương ở phường Bắc Hà, TP.Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh vẫn cặm cụi thử nghiệm trồng rau sạch thủy canh.

Trồng rau thủy canh là phương pháp trồng rau sạch khá mới mẻ, không phải làm đất, không sử dụng thuốc trừ sâu bệnh, trừ cỏ dại mà năng suất đạt cao hơn sản xuất truyền thống từ 25 - 50%. Ngoài ra, các dung dịch dinh dưỡng thủy canh đã được chuẩn hoá theo tiêu chuẩn quốc tế nên rất an toàn, không tích lũy chất độc, không gây ô nhiễm môi trường.

Mô hình bắt đầu triển khai vào năm 2016 tại thôn Nam Sơn, xã Ngọc Sơn, huyện Thạch Hà. Bà Khương cho biết, sau khi gom số tiền tích góp được sau hàng chục năm công tác cộng với sự giúp đỡ của con cháu, bà lên ý tưởng, liên hệ với Cty Rau sạch Bùi Gia Phát (TP Hà Tĩnh) để lắp đặt, thiết kế, tư vấn kỹ thuật và chuyển giao công nghệ. Việc đầu tư hệ thống nhà kính, ống dẫn nước, giàn đỡ, giá thể, máy bơm… khá tốn kém. Thậm chí hạt giống và một số thiết bị phải nhập từ nước ngoài nên thành công bước đầu của mô hình là niềm động viên rất lớn để bà tiếp tục mở rộng quy mô.

Hiện tại với diện tích 350m² , vườn rau ước tính có 20 giàn với hơn 3.000 cây và 300 loại củ, quả. Các loại rau chủ yếu được trồng là cải ngũ sắc, cải bó xôi, xà lách Mỹ.

Bà Khương chia sẻ, trước khi đem ra gieo trồng rau phải được ươm trong giá thể chứa xơ dừa xay nhuyễn cho nảy mầm. Đối với các loại củ quả gieo trong chậu, bà chỉ gieo từ 1 - 3 hạt giống để khi sinh trưởng cây có đủ diện tích và dinh dưỡng phát triển. Khoảng cách bố trí các chậu cây từ 3 - 5cm. Quá trình chăm sóc tất cả đều tự động hóa, chất dinh dưỡng được pha trong nước, cứ 15 phút bơm tưới một lần và khử trùng bằng vôi bột hoặc nước ngâm gừng tỏi. Sau khi gieo giống 45 ngày, các loại rau bắt đầu cho thu hoạch, chậu cây nào cũng non xanh mơn mởn và không bị sâu bệnh.

“Trồng rau thủy canh không tốn nhiều sức chăm sóc. Khâu khó nhất là ươm cây con. Sau đó, cây con đưa lên giàn sẽ mất vài ngày kiểm tra dung dịch và điều chỉnh nồng độ pH cho phù hợp”, bà Khương nhấn mạnh, đồng thời cho biết, mặc dù mô hình này mới phát triển nhưng đã có nhiều người đến tham quan học tập. Bà hy vọng sẽ ngày càng có nhiều gia đình đầu tư SX rau sạch ứng dụng công nghệ thủy canh hơn nữa để phục vụ nhu cầu sử dụng thực phẩm an toàn của người tiêu dùng.

Hiện toàn bộ rau thủy canh “Made in bà Khương” đã được Trường Mầm non tư thục Nguyễn Du ký hợp đồng bao tiêu. Bà cũng đang làm thủ tục kiểm định an toàn và truy xuất nguồn gốc với sự hỗ trợ, khuyến khích, tạo điều kiến tối đa từ các cơ quan chức năng tỉnh, huyện, xã.

Ứng dụng công nghệ thủy canh để SX rau an toàn là một hệ thống trồng cây trong dung dịch không tuần hoàn được Trung tâm Phát triển rau đậu Châu Á do TS Hideo Imai và David Midmore nghiên cứu và hoàn thiện. Trồng rau bằng phương pháp thuỷ canh không phải điều chỉnh độ pH do tạo ra chất đệm giữ ổn định độ axit, không phải sục khí và cho nước chảy liên tục.

Bằng kỹ thuật này cây rau được cung cấp đủ dinh dưỡng cần thiết, cách ly với nguồn sâu bệnh, phân tươi, nước ô nhiễm, tránh được các độc tố.

Mô hình trồng rau thuỷ canh được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng, bởi cây rau hoàn toàn sạch và an toàn. Các loại rau ăn lá như xà lách, cải canh, rau húng, rau muống đều thích hợp với môi trường thuỷ canh.